ISTANBUL – Bijna vijf jaar na dato is er nog altijd weinig duidelijk over het schimmige netwerk dat opdracht gaf tot de moord op de Turks-Armeense journalist Hrant Dink. Er is echter wel een begin gemaakt met het aanpakken van de ‘diepe staat’, de ‘staat binnen de staat’ die verantwoordelijk wordt gehouden voor de moord. Donderdag is het vijf jaar geleden dat Dink werd doodgeschoten door een jonge nationalist.
Vandaag de dag is een dergelijke moord in Turkije niet meer mogelijk, stelt de vooraanstaande mensenrechtenactivist en advocaat Orhan Kemal Cengiz. ‘Dat weet ik zeker. De sfeer is veranderd sinds de onderzoeken naar Ergenekon zijn begonnen.’
Ergenekon is een bende hooggeplaatste lieden binnen het staatsapparaat die met alle mogelijke middelen de staat verdedigt, en zichzelf altijd heeft beschermd tegen vervolging. De ‘diepe staat’ heeft tientallen moorden op haar geweten.
Christelijke uitgeverij
De moord op Hrant Dink, op 19 januari 2007, was één van de laatste Ergenekon-moorden. In april 2007 werden in de stad Malatya drie werknemers van een christelijke uitgeverij vermoord, waarschijnlijk ook door Ergenekon. Cengiz: ‘Dat was de laatste Ergenekon-moord. Vlak erna begon het onderzoek tegen de diepe staat en zijn zelfs verschillende moorden voorkomen.’
De banden tussen Ergenekon en de opdrachtgevers voor de moord op Dink zijn echter nooit aangetoond. De rechtszaak tegen de verdachten is de afgelopen vijf jaar voortdurend getraineerd door de diepe staat, die achter de schermen nog veel macht heeft. Er zijn documenten verdwenen en achtergehouden en sleutelfiguren zijn nooit ter verantwoording geroepen.
Dinsdag was de laatste zitting in de rechtszaak. Na vijf jaar kunnen bepaalde juridische procedures niet worden verlengd. Cengiz: ‘Het is bijzonder jammer dat de zaak tot een prematuur einde komt. Het zou de strijd tegen de diepe staat goed doen als alle structuren en verantwoordelijken bekend zouden zijn.’
Dreiging
De zaak kan worden voortgezet als de openbaar aanklager nieuw bewijs vindt. Maar die staat er niet om bekend zijn uiterste best te doen. Cengiz: ‘Ergenekon wordt ook verdacht het plannen van een coup, en daar concentreert de aanklager zich op, niet op alle moorden die de bende op zijn geweten heeft.’
Cengiz werd jaren geleden zelf ook bedreigd door de diepe staat. Is hij nog bang? Cengiz: ‘Ik ben nooit bang geweest. Er was een concrete dreiging, en die voel ik nu niet meer.’
Recente reacties