Een economische crisis en hoge gasprijzen: geen goeie combinatie in de winter. Want wat doen mensen als hun inkomen daalt en gas meer kost dan kolen? Juist. Optimist als ik ben vertel ik mezelf graag dat het maar goed is dat ik zo dicht bij de Bosporus woon, want hier blaast de zeewind de vieze lucht wel weg. Maar ik moet nu eens voorbíj die ontkenningsfase: de lucht in Istanbul is soms verstikkend, ook bij mij in de buurt. En veel Turkse steden hebben hetzelfde probleem nu het kouder en kouder wordt, en zelfs in de dorpen merk je hoe vies en dik kolen de lucht maakt.
Wat te doen? Je kunt het mensen met nauwelijks inkomen natuurlijk niet kwalijk nemen dat ze de goedkoopste manier kiezen om zich warm te houden. Dus de overheid is aan zet. Bijvoorbeeld door huiseigenaren (financieel) te stimuleren gasverwarming aan te leggen. En door beleid te ontwikkelen waarmee je minima een financieel handje helpt om de gasrekening te betalen (of ze aan het werk te helpen). Ik zie het niet meteen gebeuren: vorig jaar besloot de overheid zelfs kolen uit te delen om zo te laten zien hoe sociaal de staat wel niet is.
Dit weekend blijft de rook van dat vieze zwarte spul nog lekker lang hangen ook, want er staat nauwelijks wind. En het is ook nog eens ontzettend mistig, dus je zou kunnen zeggen dat Istanbul verstopt zit onder een laag mist en kolendamp. Maar ook dát kun je best positief zien. Die mist geeft de stad echt iets mysterieus, en de rook van de kolen ruikt natuurlijk ontzettend authentiek. Kuch kuch.
Toen ik een keer Turkije in het vroege voorjaar bezocht, nu 12 jaar geleden, vond ik het ruiken naar het vroegere Oostblok. Dat is blijkbaar niet veranderd.