En weer is youtube in Turkije geblokkeerd. Hét probleem volgens velen: Turkse rechters snappen niets van internet.
Het is lachwekkend, zegt economiestudente Hatice, om te denken dat je Atatürk beschermt door wegens een beledigend filmpje heel youtube te sluiten. Turkije sloot de populaire filmpjeswebsite afgelopen week opnieuw omdat de vader des vaderlands in een filmpje werd beledigd. “Hij heeft zulke bescherming niet nodig”, zegt Hatice terwijl ze in een internetcafé zit te surfen. “Youtube sluiten om zo’n filmpje, dát is pas een belediging van Atatürk!”
De ‘beledigende’ filmpjes zijn meestal van bedroevende kwaliteit en beweren dat Atatürk homo was. Başak Purut, een in technologie gespecialiseerd jurist: “Youtube is voor een deel het domein van pubers van vijftien, zestien jaar. Die maken zulke filmpjes en rechtbanken zouden ze, net als de meeste Turken, niet serieus moeten nemen.”
Op basis van een wet die het mogelijk maakt websites te sluiten als ze illegale content bevatten (waaronder ook porno, drugsgebruik en terrorisme vallen) is het simpel een klacht tegen een site in te dienen. De rechtbank doet geen onderzoek, maar vraagt de grootste internetprovider de toegang tot de site te blokkeren, en dat is dat. Als het filmpje verwijderd is, kan de site weer open – maar meestal staan er nog meer dergelijke filmpjes op, die nog wel beschikbaar zijn, tot ook iemand daarover een klacht indient.
“Turkse rechters”, zegt Alper Alkalin van de liberale jongerenactiegroep 3H, “weten niet hoe internet werkt. Dat is het grootste probleem.” 3H demonstreerde eerder dit jaar voor het gerechtsgebouw waar een youtube-sluiting werd uitgesproken. Alkalin: “Ze weten niet dat er tienduizenden filmpjes op youtube staan en dat het onlogisch is de hele site te sluiten om één filmpje. Als iemand een Turkse wet overtreedt op internet, pak dan die persoon aan, of blokkeer dát filmpje.”
Een nieuwe wet zou aan die bezwaren tegemoet komen: elke site die anderen de mogelijkheid geeft content te uploaden, moet zijn contactgegevens aan de Turkse overheid doorgeven, zodat die kan vragen verboden content te verwijderen. Probleem is dat de klachtenprocedure een andere is en websites nog steeds op basis van een klacht geblokkeerd kunnen worden. Bovendien zijn er ook sites die geen content willen verwijderen. WordPress (waarop je een weblog kunt beginnen) bijvoorbeeld: die site, en alle weblogs onder haar domein, is al maanden geblokkeerd. Turkse wordpress-bloggers hebben hun weblogs massaal verhuisd.
Van de wordpress-blokkade weten veel internetgebruikers in Turkije niets. Blogs zijn niet populair. Youtube wel, en de site wordt zeer gemist. Door Osman bijvoorbeeld, surfend in een internetcafe: “Ik kijk dagelijks voetbal op youtube en dat kan ineens niet meer.” Ook hij is ervoor filmpjes in plaats van hele sites te blokkeren. Of filmpjes waarin Atatürk wordt beledigd verboden moeten zijn? Osman vindt van wel. Velen zijn het met hem eens, maar er is ook een grote groep gebruikers die tegen elke censuur is. Alper Alkalin van 3H: “Site’s blokkeren gaat in tegen waar Atatürk voor stond. Hij vond dat Turkije zich op Europa moest richten. Hoe kun je dan in zíjn naam vrijheden beperken?”
Recente reacties