‘En nu alsjeblieft even óphouden met praten, en luísteren!’ Ik kan nauwelijks geloven dat ik zo uitval. Tegen mijn schoonmaakster nog wel. Maar er is nu toch echt een grens overschreden. De schilderijen zijn nog hartstikke stoffig, er zitten nog haren in het afvoerputje van de douche, de ramen zijn niet goed schoon, ik zie een vlek op het kleine tafeltje en ze is alwéér vergeten de staande lamp af te nemen. Maar ze laat me nauwelijks uitpraten en blijft maar wijzen op dingen die ze wél gedaan heeft: ‘Kijk, de boekenplanken zijn schoon! Kijk, ik heb de stoelen gedaan! Kijk, geen stofje hier!’ ‘Doet er niet toe’, zeg ik boos. ‘Je bent erg veel dingen vergeten. En ik wil dat je morgen terugkomt en het alsnog goed doet allemaal.’
Ik ben – understatement – nooit de schoonste, netste vrouw ter wereld geweest. En precies daarom huur ik natuurlijk iemand in om voor me schoon te maken. Fatma is een eindje in de vijftig, ze heeft het geld hard nodig en ze is erg flexibel: ze komt zodra ik haar nodig heb. Handig, want mijn dagen zijn nooit hetzelfde. Ik was blij met haar, maar die blijdschap wordt minder. Ze poetst niet fatsoenlijk. Niet meer.
‘t Is mijn eigen schuld natuurlijk. Ik ben te aardig geweest. Verschillende Turken hebben me verteld dat ik me als een baas moet gedragen: bevelen uitdelen, boos worden als ze niet naar behoren werkt, niet aardig doen. Ik lapte het advies aan m’n laars. Ik dacht, als ik gewoon normaal aardig en geduldig doe, kweek ik daarmee goodwill en werkt ze vanzelf goed. Niet dus. Mijn ‘strategie’ pakt precies zo uit als voorspeld door die Turkse vrienden: Fatma neemt me niet serieus en maakt er een potje van. Geen idee of ze het met opzet doet, maar dat doet ook helemaal niet ter zake. Ze moet gewoon doen waarvoor ze is ingehuurd.
Dus ik heb m’n strategie omgegooid. Met een boos gezicht wijs ik haar op alles in huis wat nog steeds vies is. Als ze slappe excuses verzint (‘Ik kon de ramen niet goed doen want het was koud buiten’, of ‘Je had geen nieuwe Cif gekocht’) zeg ik botweg dat ze niet moet praten maar moet luisteren naar wat ik te zeggen heb. En ik betaal niet tot de héle klus is gedaan. Baas Fréderike neemt de controle terug, en hoe. Ik kreeg de poetsvrouw die ik verdiende. En nu krijgt Fatma de baas waar ze om heeft gevraagd.
Erg herkenbaar! Ik worstel er in Delhi ook weleens mee. Toevallig praat ik er vanavond over op BNN Today – sorry niet bedoeld als promotie, maar het is echt wel een onderwerp van gesprek onder de buitenlanders hier. Je wil niet zeuren over je personeel, omdat het al zo belachelijk lijkt dat je personeel hebt. Omdat ik met een Indier samenwoon, die sowieso van huis uit personeel gewend is en ook voor de lunch een lekkere gekookte rijstmaaltijd wil waar je al gauw een uur mee kwijt bent, kon ik er niet onderuit. En toegegeven, ik vind het natuurlijk niet erg om de afwas niet te doen en de vloer niet te dwijlen. Maar elke dag, dat ging me op een gegeven moment toch op mijn zenuwen werken, en inderdaad, ze maakt ook niet al te best schoon. Ik heb het idee dat dat ook een beetje door de Indiase standaard van schoon komt, ik heb weinig echt schone Indiase huizen gezien en haren uit het doucheputje – dat moet je altijd zelf doen want dat is het stukje waardigheid van de Indiase ‘maid’: niet de badkamer en wc poetsen. Maar het schijnt dus ook te komen doordat ik haar niet direct op dag 1 heb verteld wat allemaal beter moet. Nu ja, het compromis is drie dagen per week en wat ik na afloop nog vies vind maak ik zelf schoon… Succes met baas-spelen!
*grinnikt*
Herkenbaar, ik maakte dezelfde fout. Dacht met mijn Nederlandse mentaliteit: als je goed bent voor je personeel, is je personeel goed voor jou.
In Turkije werkt dat anders. Je wordt hier pas als baas gezien, als je je als baas gedraagt.
Ik heb er nog steeds moeite mee en laat het zoveel als mogelijk aan mijn Turkse partner over.
Thanks for the tips! Ik begin vrijdag met een nieuwe schoonmaakster en ik zal proberen me direct goed op te stellen. Ik heb wel de indruk dat ze in Turkije heel gemakkelijk wisselen van schoonmaakster als het niet bevalt. Maar dat is dan weer niet Nederlands om zo gemakkelijk op te zeggen.
Oh jé, nooit geweten dat stof op schilderijen je stoort. Nu word ik nog druk voordat je langs komt ;-)
Heel herkenbaar! Heb weet ik hoeveel schoonmaaksters versleten! Ik denk dat het ook erg Nederlands is om alles gewoon lekker zelf te willen doen, want we doen het gewoon beter en vooral: op de manier zoals we het zelf willen! Ik moet er niet aan denken om iedere dag iemand om me heen te hebben (alhoewel toen ik in Thailand woonde en werkte had ik 24 uur per dag een Thaise in huis, die had ik zo mee willen nemen naar Turkije! Daar had je absoluut geen last van en je vergat soms dat ze in huis was, zo stil en onderdanig was ze!). Maar inderdaad, de meeste Turkse schoonmaaksters hebben een strenge hand nodig en het baas-spelen is voor ons niet zo makkelijk heb ik het idee! Groetjes, Wendy.
ha! ik lees dit nu pas, maar de progressie ging hier in johannesburg exact hetzelfde :) ik droom ook altijd van personeel dat snapt wat het komt doen en met minimale aanwijzingen kan worden bijgestuurd. helaas… en omdat het mijn eigen huis is raakt het me allemaal veel meer dan wanneer het werknemers buitenshuis zijn. loop ik me hartstikke druk te maken, kan het hen niks schelen. knop om dus, want dat kost maar energie.